Dù ai đi ngược về xuôiSắp tới lễ hội đền Hùng, tôi cũng muốn một lần tham dự. Trước khi tới, tôi muốn tìm hiểu một chút về đền Hùng và lịch sử của 18 đời vua Hùng. Thông tin lịch sử này có thể tham khảo từ Wikipedia, website của đền Hùng và một bài viết rất hay, chi tiết ở trang lịch sử Việt Nam.
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba
Dù ai buôn bán gần xa
Nhớ ngày giỗ tổ tháng ba mùng mười
Các bài viết có nhiều thông tin, tới cả tên của 100 con của Lạc Long Quân và Âu Cơ (Tôi cũng hơi ngạc nhiên khi họ có thể liệt kê được tên của 100 người con này). Tôi liệt kê lại một số ý mà tôi thấy hữu ích.
Thông tin về đền Hùng
Đền Hùng ở núi Nghĩa Lĩnh, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Xưa thuộc kinh đô Phong Châu của thời Văn Lang. Được xây từ thời Đinh Tiên Hoàng tới thời Hậu Lê (thế kỉ 15) thì hoàn chỉnh. Được nhà nước ta công nhận là di tích từ năm 1962.
Đền Hùng có 4 đền chính:
- Đền Hạ: Tương truyền là nơi Âu Cơ sinh ra bọc trăm trứng
- Đền Trung: Nơi vua Hùng và quan du ngoạn và bàn việc nước
- Đền Thượng: Đặt trên núi. Tiến hành nghi lễ tín ngưỡng nông nghiệp.
- Đền Giếng: Tương truyền là nơi công chúa Ngọc Hoa và Tiên Dung soi gương, vấn tóc.
Hiện nay, nước ta đã đầu tư và xây thêm nhiều đền xung quang đền chính, gồm đền chúa Mẫu và đền Lạc Long Quân, bảo tàng, nhà khách, v.v. Đó là thông tin về đền. Còn về lịch sử 18 đời vua Hùng, theo lời của các học giả thì 18 đời vua Hùng là khoảng 400 năm ứng với văn hóa Gò Mun, Đông Sơn, trước đó là bộ lạc bắt đầu từ 3000 năm TCN. Di tích khảo cổ lâu nhất tìm được là di tích khảo cổ Đồng Đậu (3500 năm).
Các truyền thuyết
Vì vua Hùng phần nhiều là truyền thuyết nên tôi quan tâm tới các tích cũ về thời Văn Lang hơn. Các câu chuyện cổ tích sau được lấy từ trang lịch sử Việt Nam.
Bọc trăm trứng
Vua đầu là Kinh Dương Vương, cháu 4 đời Viêm đế thần nông (Thần cai quản nông nghiệp của trời). Kinh Dương Vương kết hôn với Thần Long nữ, sinh ra Lạc Long Quân. Lạc Long Quân gặp Âu Cơ ở động Lăng Xương, kết thành vợ chồng rồi đưa về núi Nghĩa Lĩnh. Sau đó sinh 100 con. 50 theo mẹ lên núi, 49 theo cha xuống biển. Còn con cả là Hùng Vương làm vua, lấy tên nước Văn Lang.Phù Đổng thiên vương
Đời Hùng vương thứ 16, nước Văn Lang bị giặc Ân xâm lược. Vua sai sứ giả đi tìm người tài đánh quân xâm lược. Làng Phù Đổng có cậu bé 3 tuổi vươn mình lên cao lớn, xin vua giáp sắt, ngựa sắt, roi sắt đi đánh giặc. Đánh xong giặc Ân cưỡi ngựa bay về trời. Vua lập miếu thờ Phù Đổng Thiên Vương trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Tích còn cho rằng cậu bé trước đó chỉ là sọ dừa.Bánh chưng bánh dày
Vua Hùng thứ 6 thi cỗ kén rể. Lang Liêu mẹ mất không đi xa được, mới tìm cách nấu gạo nếp thành bánh chưng và bánh dày tượng trưng cho trời và đất. Vua mới truyền ngôi cho và thành vua Hùng thứ 7.Sự tích dưa hấu
An Tiêm là con nuôi vua Hùng, nói năng kiêu ngạo nên bị đày ra đảo. Ra đảo hoang phát hiện ra dưa hấu da xanh, lòng đỏ do chim mang tới mới trồng và phát triển. Phát triển tốt nên vua ra đảo đón về.Chử Đồng Tử
Công chúa Tiên Dung là con vua Hùng thứ 18. Một lần dạo chơi mới căng màn tắm bên sông. Không ngờ nước dội cát trôi lộ ra Chử Đồng Tử không mảnh áo che thân vì quá nghèo. Công chúa cho là định mệnh mới lấy làm chồng. Vua tức giận sai lính tới bắt thì phần đất quanh Chử Đồng Tử bay lên trời.Sơn Tinh, Thủy Tinh
Thần núi, thần biển đến cầu hôn Ngọc Hoa, con gái vua Hùng thứ 18. Vua Hùng thách cưới voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao. Sơn tinh mang tới trước nên cưới được vợ. Thủy Tinh giận dữ dâng nước lên đuổi theo Sơn Tinh. Sơn Tinh dâng núi lên chặn nước. Các loài dã thú đánh thắng thủy tộc, Thủy Tinh thua lui về nhưng hàng năm đều dâng nước lên gây ra lụt lội.Cột đá thề
Vua Hùng 18 không có con trai, nhường ngôi cho con rể Nguyễn Tuấn (tức Tản Viên, Sơn Tinh). Thục Phán là cháu vua Hùng (tướng bộ lạc Tây Vu) đem quân tới tranh ngôi. Tản Viên khuyên vua Hùng nhường ngôi cho Thục Phán. Phán cảm kích dựng hai cột đá thề lên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh, thề rằng kế tục và giữ nước, thờ phụng các vua Hùng. Sau đó Thục Phán xưng là An Dương Vương, đóng đô ở Cổ Loa, lấy tên nước là Âu Lạc.PS. Điều tôi thấy lí thú nhất là tên Sơn Tinh là Nguyễn Tuấn, trùng với tên tôi.
No comments:
Post a Comment